Ukraina. Świadczenia rodzinne.
Obywatele Ukrainy, którzy uciekają przed wojną, mają dostęp do świadczeń rodzinnych, świadczenia 500 plus, świadczenia dobry start, czy też dofinansowania dotyczącego obniżenia opłaty za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna.
Zgodnie z ustawą obywatelowi Ukrainy przebywającemu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, którego pobyt jest uznawany za legalny (szerzej na temat legalizacji pobytu: https://paulinaczemiel.pl/posts/Ukraina-specustawa-legalizacja-pobytu) przysługuje prawo do:
świadczeń rodzinnych, o których mowa w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych;
świadczenia wychowawczego, o którym mowa w ustawie z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. z 2019 r. poz. 2407 oraz z 2021 r. poz. 1162, 1981 i 2270), jeżeli zamieszkuje z dziećmi na terytorium RP;
3)świadczenia dobry start, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 187a ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2022 r. poz. 447), jeśli zamieszkuje z dziećmi na terytorium RP;
rodzinnego kapitału opiekuńczego, o którym mowa w ustawie z dnia 17 listopada 2021 r. o rodzinnym kapitale opiekuńczym (Dz. U. poz. 2270), jeżeli zamieszkuje z dziećmi na terytorium RP;
dofinansowania obniżenia opłaty rodzica za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna, o którym mowa w art. 64c ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz. U. z 2021 r. poz. 75, 952, 1901 i 2270), jeżeli zamieszkuje z dzieckiem na terytorium RP.
– odpowiednio na zasadach i w trybie określonych w tych przepisach, z wyłączeniem warunku posiadania karty pobytu z adnotacją „dostęp do rynku pracy”.
(art. 26 ust. 1 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy)
Świadczenia te będą przysługiwać po spełnieniu warunków i kryteriów określonych w ustawach i przepisach wykonawczych regulujących ww. świadczenia, tak jak obywateli Polski, z poniżej opisanymi zmianami.
Sposób ustalania dochodu rodziny
Ustalając prawo do świadczeń rodzinnych uzależnionych od kryterium dochodowego, przy ustalaniu dochodu rodziny w przeliczeniu na osobę nie uwzględnia się członka rodziny, który, zgodnie z oświadczeniem osoby ubiegającej się o te świadczenia, nie przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (art. 26 ust. 2 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy).
Jest to bardzo istotne rozwiązanie z uwagi na stan wojny, który uniemożliwiłby dostęp do tych świadczeń, w przypadku braku kontaktu z ojcem dziecka, który pozostał na terytorium Ukrainy.
Od kiedy?
Prawo do świadczeń, o których mowa powyżej ustala się, począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek, nie wcześniej niż od miesiąca, w którym obywatel ten został wpisany do rejestru (rejestr Straży Granicznej), a w przypadku świadczeń przysługujących na dziecko – również dziecko zostało wpisane do tego rejestru.
(art. 26 ust. 3 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy).
Co zawiera wniosek o świadczenia?
Wniosek o przyznanie ww. świadczeń zawiera numer PESEL wnioskodawcy oraz, jeżeli występuje, rodzaj, serię i numer dokumentu stanowiącego podstawę przekroczenia granicy, a w przypadku świadczeń przysługujących na dziecko – numer PESEL dziecka oraz, jeżeli występuje, rodzaj, serię i numer dokumentu stanowiącego podstawę przekroczenia granicy.
(art. 26 ust. 3 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy)
Sposób złożenia wniosku
Uchodźcy z Ukrainy mogą składać wnioski o ww. świadczenia na zasadach ogólnych, określonych w poszczególnych ustawach, tj. za pośrednictwem portalu ZUS, Emp@tia lub z bankowości elektronicznej. Istotne jest, aby uzyskać wcześniej numer PESEL (odnośnie procedury nadania numeru PESEL: https://paulinaczemiel.pl/posts/Ukraina-specustawa-legalizacja-pobytu).
W dalszych artykułach przedstawię informacje na temat opieki zdrowotnej, oświaty, pomocy socjalnej i wsparcia na utrzymanie.