Prawnicy dla Ukrainy: aktualna procedura wjazdu na teren Polski
Straż Graniczna wpuszcza osoby uciekające z Ukrainy do Polski na podstawie przepisów o ruchu bezwizowym lub na podstawie specjalnej zgody komendanta Straży Granicznej.
Wjazd do Polski na podstawie ruchu bezwizowego (posiadanie paszportu biometrycznego):
- możesz przebywać w Polsce przez okres do 90 dni. W tym czasie masz prawo do zgodnego z prawem pobytu w Polsce oraz innych krajach strefy Schengen. Jeżeli przed upływem tego terminu nie będziesz mógł powróci do kraju, konieczne będzie wystąpienie z wnioskiem o zalegalizowanie swojego pobytu w Polsce (również migracja ekonomiczna).
Plusy:
- możliwość bezzwłocznego złożenia wniosku pobytowego zapewniającego legalny pobyt,
- możliwość opuszczenia Polski,
- możliwość szybkiego podjęcia legalnej pracy.
Minusy:
- brak finansowej pomocy w postaci świadczeń (dopiero po otrzymaniu karty pobytu przysługuje 500 plus),
- brak automatycznego ubezpieczenia.
Wjazd do Polski na podstawie zgody komendanta Straży Granicznej- wjazd nadzwyczajny (bez paszportu biometrycznego):
- legalny pobyt w Polsce trwa do 15 dni. Przed upływem tego terminu, musisz złożyć wniosek o zalegalizowanie swojego pobytu w Polsce na podstawie ogólnych przepisów lub możesz złożyć wniosek o udzielenie w Polsce ochrony międzynarodowej.
Od 25 lutego 2022 roku polskie władze zezwalają wszystkim obywatelom Ukrainy na przekraczanie polskiej graniczna podstawie jakiegokolwiek innego dokumentu potwierdzającego tożsamość, zwłaszcza w przypadku dzieci.
Wjazd do Polski na podstawie wydanej wcześniej karty pobytu:
- możesz przebywać w Polsce w okresie jej ważności.
Każda osoba ma prawo złożyć na przejściu granicznym wniosek o udzielenie ochrony międzynarodowej, jednak z uwagi na dużą liczbę osób przekraczających obecnie granice, nie jest to praktykowane. Wniosek taki można złożyć w trakcie pobytu w Polsce.
Wjazd do Polski na podstawie wniosku o udzielenie w Polsce ochrony międzynarodowej:
- skierowanie do jednego z ośrodków recepcyjnych dla osób poszukujących ochrony, rozpoczęcie procedury uchodźczej.
- po złożeniu wniosku obowiązek stawienia się w ośrodku recepcyjnym w terminie 2 dni od dnia złożenia wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej (niestawiennictwo powoduje umorzenie postępowania).
Status uchodźcy:
Plusy:
-rejestracja w ciągu 15 dni (w przypadku wjazdu do Polski bez paszportu biometrycznego),
- legalny pobyt,
- opieka medyczna,
- pomoc socjalna (pomoc udzielana w ośrodku lub pomoc udzielaną poza ośrodkiem, polegającą na wypłacie świadczenia pieniężnego na pokrycie we własnym zakresie kosztów pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej - https://www.gov.pl/web/udsc/rodzaje-przyznawanej-pomocy)
Minusy:
- brak możliwości opuszczenia Polski – konieczność pozostawania w Polsce do czasu otrzymania ostatecznej decyzji w sprawie udzielenia ochrony międzynarodowej (opuszczenie Polski w czasie procedury, powoduje umorzenie postępowania),
- zdeponowany paszport – przekazanie dokumentu podróży Straży Granicznej, która przekaże go do depozytu Szefowi Urzędu do Spraw Cudzoziemców. Po służeniu wniosku organ Straży Granicznej wydaje tymczasowe zaświadczenie tożsamości cudzoziemca ważne przez 90 dni,
- brak możliwości wykonywania pracy (procedura trwa 6 miesięcy, z możliwością przedłużenia do 15 miesięcy; w przypadku rozpoznania wniosku w trybie przyspieszonym – 30 dni; jeżeli wniosek nie zostanie rozpatrzony w terminie 6 miesięcy możliwe jest złożenie wniosku zaświadczenie, które wraz z tymczasowym zaświadczeniem tożsamości cudzoziemca uprawnia tę osobę do wykonywania pracy na terytorium Polski; tym samym dopiero po 6 miesięcznym okresie procedury można podjąć pracę, chyba że wcześniej zostanie przyznany status uchodźcy).
Po zakończeniu procedury o nadanie statusu uchodźcy, w przypadku nadania statusu uchodźcy, uchodźca posiada uprawnienie do:
- korzystania za świadczeń z pomocy społecznej, korzystanie z opieki medycznej, nauki, wykonywania pracy w Polsce bez zezwolenia, podróżowania w strefie Schengen- 3 miesiące w ciągu 6 miesięcy (jeśli jesteś w posiadaniu ważnego paszportu oraz karty pobytu).
- otrzymania karty pobytu ważnej 3 lata
- złożenie wniosku o połączenie z członkami rodziny, która pozostała w kraju pochodzenia.
- po 5 latach nieprzerwanego pobytu w Polsce możliwość złożenia wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt stały
Wyjazd z Polski do innych krajów UE:
Jest to możliwe, jeśli posiadasz ważną wizę, kartę pobytu albo wjazd do Polski nastąpił na podstawie ruchu bezwizowego. Wyjazd do innych państw strefy Schengen może trwać do 90 dni.
Więcej:
https://www.hfhr.pl/wp-content/uploads/2022/02/Ukraine-info-PL.pdf