Pomoc frankowiczom: istotne rozstrzygnięcie Sądu Najwyższego

Już 25 marca 2021 r. Sąd Najwyższy podejmie Uchwałę która będzie miała kluczowe znaczenia dla „Frankowiczów”. Rozstrzygnięcie wskazanych niżej zagadnień prawnych ujednolici orzecznictwo sądów, a przez to ułatwi i przyspieszy postępowania sądowe. Co istotne wyrok ten będzie jasną informacją dla kredytobiorców co do możliwych rozstrzygnięć sądów w sprawach umów frankowych.

Jednym z najistotniejszym zagadnień będzie odpowiedź na pytanie nr 6 co do roszczeń o wynagrodzenie z tytułu korzystania ze środków pieniężnych udostępnionych przez drugą stronę, w przypadku gdy określona umowa kredytu indeksowanego lub denominowanego do waluty obcej, a w szczególności do franka szwajcarskiego nie może dalej wiązać stron (jest nieważna lub bezskuteczna). W chwili obecnej orzecznictwo jest niejednolite, część orzeczeń sądów dopuszcza uwzględnienie powództwa w przedmiocie zasądzenia takiego wynagrodzenia inne zaś taką możliwość negują.

Pierwsza Prezes Sądu Najwyższego wystąpiła z wnioskiem o rozstrzygnięcie przez skład całej Izby Cywilnej Sądu Najwyższego[1]następujących zagadnień prawnych:

1. Czy w razie uznania, że postanowienie umowy kredytu indeksowanego lub denominowanego odnoszące się do sposobu określania kursu waluty obcej stanowi niedozwolone postanowienie umowne i nie wiąże konsumenta, możliwe jest przyjęcie, że miejsce tego postanowienia zajmuje inny sposób określenia kursu waluty obcej wynikający z przepisów prawa lub zwyczajów?

W razie odpowiedzi przeczącej na powyższe pytanie:

2. Czy w razie niemożliwości ustalenia wiążącego strony kursu waluty obcej w umowie kredytu indeksowanego do takiej waluty umowa może wiązać strony w pozostałym zakresie?

3. Czy w razie niemożliwości ustalenia wiążącego strony kursu waluty obcej w umowie kredytu denominowanego w walucie obcej umowa ta może wiązać strony w pozostałym zakresie?

Niezależnie od treści odpowiedzi na pytania 1-3:

4. Czy w przypadku nieważności lub bezskuteczności umowy kredytowej, w wykonaniu której bank wypłacił kredytobiorcy całość lub część kwoty kredytu, a kredytobiorca dokonywał spłat kredytu, powstają odrębne roszczenia z tytułu nienależnego świadczenia na rzecz każdej ze stron, czy też powstaje jedynie jedno roszczenie, równe różnicy spełnionych świadczeń, na rzecz tej strony, której łączne świadczenie miało wyższą wysokość?

5. Czy w przypadku nieważności lub bezskuteczności umowy kredytowej z powodu niedozwolonego charakteru niektórych jej postanowień, bieg przedawnienia roszczenia banku o zwrot kwot wypłaconych z tytułu kredytu rozpoczyna się od chwili ich wypłaty?

6. Czy, jeżeli w przypadku nieważności lub bezskuteczności umowy kredytowej którejkolwiek ze stron przysługuje roszczenie o zwrot świadczenia spełnionego w wykonaniu takiej umowy, strona ta może również żądać wynagrodzenia z tytułu korzystania z jej środków pieniężnych przez drugą stronę?