Przegląd orzecznictwa frankowego TSUE
24 października 2024 roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał przełomowy wyrok w sprawie o sygnaturze C-347/23, który ma istotne znaczenie dla frankowiczów. Orzeczenie to rozszerza definicję konsumenta, obejmując nią również osoby, które zaciągnęły kredyt na zakup nieruchomości przeznaczonej na wynajem.
Kontekst sprawy
Sprawa dotyczyła polskiego małżeństwa mieszkającego na stałe za granicą, które w 2008 roku zaciągnęło kredyt hipoteczny indeksowany do franka szwajcarskiego w celu zakupu mieszkania w Warszawie. Nieruchomość od początku była przeznaczona na wynajem, a uzyskiwane z tego tytułu dochody miały służyć spłacie kredytu. W 2019 roku kredyt został całkowicie spłacony, a mieszkanie sprzedane. Następnie kredytobiorcy wystąpili do sądu o zwrot wszystkich zapłaconych rat, argumentując, że umowa kredytowa zawierała nieuczciwe warunki.
Pytanie prejudycjalne
Sąd Okręgowy w Warszawie, rozpatrując sprawę, miał wątpliwości, czy kredytobiorcy, którzy nabyli nieruchomość w celach inwestycyjnych, mogą być uznani za konsumentów w rozumieniu dyrektywy 93/13/EWG. W związku z tym skierował do TSUE pytanie prejudycjalne, czy osoba fizyczna, która zawiera umowę kredytu hipotecznego na zakup lokalu przeznaczonego na wynajem, powinna być traktowana jako konsument.
Stanowisko TSUE
TSUE orzekł, że osoba fizyczna, która zawiera umowę kredytu hipotecznego w celu sfinansowania zakupu jednej nieruchomości mieszkalnej przeznaczonej na wynajem, może być uznana za konsumenta, o ile nie działa w ramach działalności gospodarczej lub zawodowej. Trybunał podkreślił, że fakt uzyskiwania dochodów z wynajmu nie wyklucza automatycznie statusu konsumenta. Kluczowe jest, czy dana osoba działała w celach niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub zawodową.
Znaczenie wyroku dla frankowiczów
Orzeczenie TSUE ma istotne znaczenie dla wielu kredytobiorców, którzy zaciągnęli kredyty na zakup nieruchomości przeznaczonych na wynajem. Dotychczas banki często argumentowały, że takie osoby nie są konsumentami, co ograniczało ich ochronę prawną. Wyrok TSUE jednoznacznie wskazuje, że nawet jeśli nieruchomość jest wynajmowana, kredytobiorca może korzystać z ochrony konsumenckiej, o ile nie prowadzi działalności gospodarczej w tym zakresie.
Praktyczne konsekwencje
Dzięki temu orzeczeniu Banki nie mogą już podważać statusu konsumenta takich kredytobiorców, co otwiera drogę do dochodzenia swoich praw w sądach. Wyrok ten będzie miał szerokie zastosowanie, gdyż wielu kredytobiorców na pewnym etapie decydowało się na wynajem nieruchomości zakupionych na kredyt.
Podsumowanie
Wyrok TSUE w sprawie C-347/23 stanowi kolejny krok w kierunku wzmocnienia ochrony konsumentów na rynku finansowym. Rozszerzenie definicji konsumenta na osoby wynajmujące nieruchomości zakupione na kredyt hipoteczny pozwala wielu kredytobiorcom na skuteczniejsze dochodzenie swoich praw i unieważnienie nieuczciwych umów kredytowych. To ważne orzeczenie pokazuje, że prawo unijne stoi na straży interesów konsumentów, nawet w skomplikowanych sytuacjach związanych z kredytami walutowymi.