Przegląd orzecznictwa frankowego cz. 3

Wpływ najnowszej uchwały Sądu Najwyższego z dnia 25 kwietnia 2024 r. na przyszłość kredytów frankowych

25 kwietnia 2024 roku Sąd Najwyższy w sprawie o sygn. akt III CZP 25/22 podjął istotną uchwałę, która dotyczy kredytów frankowych. Uchwała ta zapadła w odpowiedzi na pytania prawne związane z rozbieżnościami w orzecznictwie sądów. Była oczekiwana zarówno przez konsumentów, jak i sektor bankowy.

Kluczowe aspekty uchwały

1. Nieuzupełnianie umów niedozwolonymi klauzulami. Sąd Najwyższy podkreślił, że w przypadku umów kredytowych zawierających niedozwolone klauzule dotyczące kursów walut, nie można ich zastąpić innymi sposobami określenia kursu waluty obcej, wynikającymi z przepisów prawa lub zwyczajów.
2. Całkowita nieważność umowy w braku określenia kursu. Gdy umowa kredytowa nie może wiązać strony z powodu niedozwolonego charakteru postanowień dotyczących kursu waluty, cała umowa pozostaje nieważna. To stanowisko eliminuje możliwość częściowego utrzymania umów kredytowych, co było przedmiotem licznych sporów.
3. Roszczenia o zwrot nienależnego świadczenia. W sytuacji, gdy umowa kredytowa jest niewiążąca, a bank oraz kredytobiorca wymienili świadczenia, powstają odseparowane roszczenia o zwrot nienależnego świadczenia. To oznacza, że każda ze stron może żądać od drugiej zwrotu tego, co zostało nienależnie otrzymane.
4. Bieg przedawnienia roszczeń bankowych. Uchwała określa, że przedawnienie roszczeń banku o zwrot wypłaconych kwot rozpoczyna się dzień po dniu, w którym kredytobiorca zakwestionował związanie postanowieniami umowy. Ten punkt jest kluczowy dla banków, które będą musiały uwzględnić tę datę przy dochodzeniu swoich roszczeń.
5. Brak podstawy do żądania waloryzacji przez Banki. W przypadku niewiążących umów, Banki nie mogą żądać od konsumenta wynagrodzenia za korzystanie ze środków pieniężnych wypłaconych przez Bank.

Implikacje dla Kredytobiorców i Banków

Uchwała Sądu Najwyższego nie wprowadza żadnych nowości. W dużej mierze Sąd Najwyższy orzekł zgodnie z liniami wyznaczonymi przez wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz dorobkiem orzeczniczym sądów polskich. Celem tej uchwały jest przede wszystkim ujednolicenie orzecznictwa w sprawach kredytów frankowych. Sąd Najwyższy, przez swoje rozstrzygnięcia, dąży do zmniejszenia niepewności i zapewnienia jeszcze większej przewidywalności wyników procesów.