Możliwość utworzenia tzw. grupy spółek i stosowanie przepisów „Prawa holdingowego” – część 2

Możliwość utworzenia tzw. grupy spółek i stosowanie z przepisów „prawa holdingowego” – część 2.

Utworzenie grupy spółek ma charakter wielowymiarowy. Zagadnienie to powinno być rozważane z perspektywy spółki dominującej, jak i spółki zależnej.

1. Z punktu widzenia spółki dominującej:

Przede wszystkim spółka dominująca, działająca w grupie spółek, ma kontrolę nad pozostałymi spółkami w grupie i może im wydawać wiążące polecenia. Spółki zależne co do zasady są zobowiązane wdrożyć wiążące polecenia.

Dodatkowo spółka dominująca ma uprawnienie pozwalające na bieżący dostęp do informacji dotyczących sytuacji spółek zależnych. Spółka dominująca może bowiem w każdym czasie przeglądać księgi i dokumenty spółki zależnej uczestniczącej w grupie spółek oraz żądać od niej udzielenia informacji, z uwzględnieniem przepisów szczególnych.

Niewątpliwie powyższe uprawnienia pozwalają zarządzać grupą kapitałową oraz kontrolować aktywność spółek wchodzących w jej skład. Spółka dominująca może wymagać podejmowania decyzji zgodnych z interesem całej grupy. Funkcjonowanie w grupie spółek dodatkowo ułatwia ujednolicenie/wdrożenie procedur we wszystkich spółkach, co w szczególności korzystne jest w przypadku compliance. Aspekt ten może mieć duże znaczenie dla kontrahentów, którzy wchodząc w relacje biznesowe z jedną ze spółek, mają gwarancje stosowania przez spółkę procedur wymaganych prawem.

2. Z punktu widzenia spółki zależnej:

Na szczególną uwagę zasługuje fakt, że członkowie organów spółek zależnych nie ponoszą odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną spółce zależnej na skutek realizacji otrzymanych od spółki dominującej wiążących poleceń. Ponadto członkowie organów spółek zależnych przy sprawowaniu swoich funkcji mogą się powoływać na działanie lub zaniechanie z uwagi na określony interes grupy spółek.

Zagrożeniem dla spółki zależnej może być biurokracja towarzysząca funkcjonowaniu w grupie spółek oraz brak możliwości swobodnego podejmowania decyzji (to jednak spółka dominująca ma decydujący głos).

Podsumowanie:

Stworzenie grupy spółek nie jest uzasadnione dla każdej grupy kapitałowej. Warto jednak rozważyć wyżej wskazane kwestie, w szczególności, jeżeli chcemy ujednolicić działanie spółek i mieć wpływ na podejmowanie decyzji w spółkach zależnych. Każdorazowo przy takich rozważaniach warto przeanalizować i zaadresować kwestię ewentualnej odpowiedzialności w funkcjonowaniu w grupie spółek.