Przegląd orzecznictwa frankowego cz. 1

Zarzut zatrzymania i przedawnienie roszczeń banków na podstawie orzeczenia TSUE C-28/22

Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) z dnia 14 grudnia 2023 roku (sprawa C-28/22) dotyczący przedawnienia roszczeń banku wobec kredytobiorców frankowych oraz zarzutu zatrzymania stał się kolejnym ważnym punktem zwrotnym w długotrwałej batalii dotyczącej kredytów frankowych. Orzeczenie TSUE wyjaśnia, jak interpretować przepisy dotyczące przedawnienia roszczeń banków i prawa zatrzymania, co ma znaczący wpływ na sytuację prawną tysięcy kredytobiorców frankowych w Polsce.

Wyrok podkreśla, że terminy przedawnienia dla roszczeń zarówno konsumenta, jak i banku muszą być traktowane równorzędnie. Oznacza to, że nie można przyjmować takiej interpretacji prawa krajowego, która faworyzuje bank przez odroczenie początku biegu terminu przedawnienia jego roszczeń do późniejszego momentu, niż ma to miejsce w przypadku roszczeń konsumenta.

TSUE wskazał również na niezgodność z dyrektywą 93/13 praktyki umożliwiającej bankom powoływanie się na prawo zatrzymania w sytuacji, gdy takie prawo prowadzi do utraty przez konsumentów prawa do odsetek za opóźnienie. W wielu przypadkach banki próbowały niesłusznie powoływać się na prawo zatrzymania, odmawiając zwrotu nienależnych opłat kredytobiorcom do czasu, aż ci zwrócą kapitał kredytu wypłacony na podstawie umowy uznanej za nieważną.

Wyrok TSUE jest znaczącym zwycięstwem dla kredytobiorców frankowych, otwierającym drogę do sprawiedliwszego i bardziej zrównoważonego rozliczenia roszczeń między konsumentami a instytucjami finansowymi. Z perspektywy kredytobiorców frankowych, wyrok ten może przyczynić się do przyspieszenia postępowań sądowych i pozasądowych dotyczących kwestii nieważności umów kredytowych oraz do bardziej sprawiedliwego rozliczenia wzajemnych świadczeń między stronami.

Jednocześnie, wyrok ten stanowi przypomnienie dla instytucji finansowych o konieczności przestrzegania zasad uczciwości i przejrzystości w relacjach z konsumentami, a także o odpowiedzialności za wprowadzanie do obrotu produktów finansowych, które mogą narażać konsumentów na nieproporcjonalne ryzyko.

W kontekście polskiego rynku kredytowego, decyzja TSUE stanowi kolejny krok na drodze do rozwiązania długotrwałego problemu kredytów frankowych, podkreślając jednocześnie znaczenie ochrony praw konsumentów w ramach prawa Unii Europejskiej.